Staatsgarantie toegankelijker voor MKB financieringen?

Door Henk Ceha.

Vandaag, 17 november 2020, kopte in het Financieel Dagblad "Bepaling uit 2006 moet impuls geven aan MKB financieringen". Het blijkt dat een brief van het Ministerie van EZ uit 2006 mogelijkheden biedt om bij MKB kredieten tot € 250.000 veel sneller en eenvoudiger gebruik te kunnen maken van Staatsgarantie. Mogelijkheden die tot nu toe door Alternatieve Financiers onbenut zijn gebleven. Financieringsplatform October maakt er echter sinds kort werk van, eerst in Italië en nu ook in Nederland. Gaat dit een impuls geven aan de snelheid én kansen waarmee ondernemers krediet kunnen krijgen? Welke kansen biedt dit voor Alternatieve Financiers, hun beleggers, daarmee voor de motor van onze economie: het MKB?

Hoe krijg je Staatsgarantie?

Je kunt als ondernemer zelf geen Staatsgarantie aanvragen. Financiers die zijn toegelaten tot de regeling kunnen Staatsgarantie inpassen als er een tekort aan zekerheden is bij de ondernemer. Je kunt dus alleen "Staatsgarantie krijgen" bij die banken en Alternatieve Financiers die zijn toegelaten tot de regeling Borgstelling MKB kredieten (BMKB). Deze zijn te vinden op de deze webpagina van RVO. Met de Corona gerelateerde verruiming van BMKB tot BMKB-C regeling, zijn er ook meer niet-bancaire financiers toegelaten tot de regeling.

Veel werk, weinig verdienen

Het is de financier die beslist of deze bereid is om Staatsgarantie in te zetten. De reden waarom tot op heden voornamelijk banken ervan gebruik maakten en Alternatieve Financiers niet, is dat de regeling veel werk met zich mee brengt en stroperig werkt (RVO moet elke aanvraag goedkeuren), terwijl de overheid Alternatieve Financiers verbiedt veel te verdienen op kredieten met Staatsgarantie. Het zal je niet vreemd in de oren klinken dat die combinatie, veel werk en weinig verdienen, geen aantrekkelijke is. De regeling mist daardoor een belangrijk deel van haar stimuleringsdoel, zeker in deze crisistijd.

Snelle route wel lucratief

Op basis van een mogelijkheid die er al sinds 2006 is, kan er bij kredieten tot € 250.000 door de financier een veel snellere en minder arbeidsintensieve route worden gekozen bij het inpassen van Staatsgarantie. Die korte route bestaat uit een zgn. modelmatige afweging waarbij niet eerst alle andere zekerheden maximaal genomen moeten zijn alvorens een beroep op Staatsgarantie kan worden gedaan. Er wordt volstaan met een verklaring van de ondernemer omtrent de eigen inbreng en indien van toepassing het vestigen van hypotheek op onroerend goed. Er hoeft in deze route geen goedkeuring van RVO meer te worden verkregen, waardoor je in principe binnen 1 dag kunt beslissen na ontvangst stukken. Dit maakt het voor een Alternatieve Financier veel lucratiever om Staatsgarantie in te passen, wat goed nieuws voor ondernemer en belegger.

Snelkredieten met garantie

Financieringsplatform October, die met dit "nieuwe oude nieuws" naar buiten kwam, is al druk aan de slag met deze staatsgegarandeerde snelkredieten, in de vorm van een € 200.000 krediet met 67,5% dekking door de overheid: 90% staatsgarantie op 75% van de lening. De 75% is een tijdelijke verhoging in de BMKB-C regeling ten opzichte van de 45% in de reguliere BMKB regeling. Ook de te betalen premie is tijdelijk verlaagd. 
Al met al zijn deze Staatsgegarandeerde snelkredieten niet alleen aantrekkelijk voor de ondernemers, maar ook voor de Alternatieve Financiers en hun achterliggende investeerders die via het platform investeren in de MKB bedrijven. Daarbij is bevordert dit de hefboomwerking voor risicodragende investeerders in de onderneming. 

Gaat het een vlucht nemen?

Dat zou je wel denken en willen. Immers, in deze tijd zijn heel veel bedrijven als nooit tevoren ingeteerd op hun reserves als gevolg van de corona crisis, direct of indirect. Geen enkel bedrijf kan in zijn bedrijfsplanning en scenario's rekening houden met een 0 situatie voor vele weken achter elkaar (lockdown) of met een langdurige 1.5 meter situatie in haar bedrijfsexploitatie:

Een Klaas Knot(sgek) die tijdens de eerste Corona golf op de Nationale TV concludeert dat een bedrijf die met 1.5 afstand geen winst kan maken of de lockdown niet aankan, sowieso niet rendabel is en dus maar beter faillissement kan aanvragen, heeft de basislessen bedrijfseconomie nooit gevolgd, los van zijn ongelooflijke gebrek aan inzicht in de eigen voorbeeldfunctie waarvoor hij dan ook absoluut ongeschikt blijkt. Immers, een bedrijf dat zich in de normale situatie zo zou organiseren als nodig zou zijn in een corona crisis tijd (qua optimalisatie van bedrijfsruimte en rekenen met slechts 9 omzet maanden per jaar of zo), is per definitie verkeerd georganiseerd, met een vele te hoge kosten- en capaciteitsstructuur. Die bedrijven bestaan niet. Een bedrijf organiseert zich niet op rampen zoals pandemieën of aardbevingen, maar op een normale situatie met pieken en dalen.

Waarschijnlijk beseft onze Klaas ook niet, dat wanneer de ondernemers naar hem luisteren, de overgrote meerderheid van horeca en aanverwante branches het faillissement aanvraagt en zich op advies van Klaas laat omscholen tot iets anders. Het gevolg komt linea recta terug zijn eigen bedrijfje, DNB, want alle Staatsgaranties op alle uitstaande BMKB kredieten zullen worden geclaimd bij Klaas, zowel van de branche zelf als van haar toeleveranciers als van de vele onroerend goed bazen die de waarde van hun aan horeca verhuurder onroerend goed steeds verder onder water zien zakken. Good thinking Klaas! Dat zal zijn functie dan niet overleven, wat in mijn ogen al niet meer had moeten gebeuren na bovengenoemde uitspraken die de qua stupiditeit de competitie met Trump tweets goed aankunnen.

Daarmee zijn we terug bij het onderwerp Staatsgarantie. Zoals je op deze RVO webpagina van tot de BMKB-C toegelaten financiers kunt zien, is er slechts een klein aantal niet-bancaire financiers tot de regeling toegelaten. Om de regeling goed te laten werken en de impuls aan het MKB te geven die broodnodig is, is het absoluut noodzakelijk dat de regeling laagdrempeliger wordt voor meer niet-bancaire financiers. Door DNB en AFM zijn zware voorwaarden geformuleerd om toegang te krijgen tot de regeling. De vraag is waarom? 
Aanvragers van subsidies hoeven niet aan dergelijke voorwaarden te doen, terwijl dat geld ook nog eens definitief weg is. Wat is het verschil? Waarom niet toegankelijk maken voor iedereen die geld wil lenen aan een MKB Bedrijf? 

Het is helaas het ex-post kredietcrisis tijdsbeeld, waarin die 5% excessen die die kredietcrisis hebben veroorzaakt de maat zijn geworden waarop 100% nu wordt en is georganiseerd, met de 95% "onschuldigen" als de dupe. Een tijdsbeeld waarin controle op controle in de plaats is gekomen van stimulering en vertrouwen in professies. Een tijdsbeeld waarin inhoud plaats heeft moeten maken voor proces. Een maatschappij waarin per saldo Toezichthouders, geoutsourcte uitvoeringsorganisaties en verzekeraars de dienst uitmaken, waarin medewerkers die zover mogelijk van de inhoud afstaan en daardoor puur op proces (vinkjes) kunnen handelen, bloedeloos aanvragen behandelen en dossiers verwerken. Het resultaat is veel hogere (oneigenlijke/overhead) kosten, afnemende kwaliteit, inhoud, creativiteit en stimulatie, met het eigenlijke doel bijna helemaal uit zicht. Illustratief voor dit tijdsbeeld is de recente aankondiging van een nieuw op te richten Inspectie van Belastingen, die de inspectie van Belastingen gaat controleren....

Laten we hopen dat dit besef langzaam gaat doordringen, ook voor wat betreft de "roll out" van de staatsgegarandeerde snelkredieten. Het doel weer centraal en niet het proces. Stimuleren, inspireren en vertrouwen in plaats van toezicht op controle op controle op toezicht. Net zoals een MKB bedrijf zich niet moet organiseren op basis van extremen (zoals de corona crisis), moet de financieringswereld en de overheid zich ook niet organiseren op basis van excessen, maar die andere 95% dienen. Of te wel: maak van incidentele kosten geen vaste kosten en vergeet niet waarom je er überhaupt bent...

Reageren op dit artikel?

Wat vind je van bovenstaande analyse en visie? Ben je het met me eens, of juist helemaal niet? Heb je vragen hierover of speelt er momenteel een financieringsvraagstuk in jouw bedrijf? Laat het me weten door middel van onderstaand formuliertje. 

Henk Ceha.

Ik heb het Privacybeleid gelezen en begrepen.